نقد فیلم Space Jam 2

۲۵ سال از اکران اولین قسمت Space Jam می‌گذرد و حالا دنباله این فیلم با بازی لبران جیمز، یکی از ستارگان کنونی NBA ساخته و اکران شده است. آیا انیمیشن یا به بیان بهتر، فیلم لایواکشن-انیمیشن Space Jam 2 توانسته میراث قسمت نخست خود را به درستی نگه دارد؟

لبران جیمز در نقش خودش ظاهر می‌شود، درست مانند مایکل جردن در فیلم اول که نقش این اسطوره بازی بسکتبال ظاهر شده بود. لبران پدری سختگیر برای فرزندانش است و تنها چیزی که از آنها می‌خواهد اینست که در بازی بسکتبال موفق ظاهر شوند. پسر کوچک او برخلاف پدرش به اینکه یک بازیکن بسکتبال شود علاقه ندارد، البته این بدان معنا نیست که او کلا به این ورزش گرایشی نداشته باشد اما بیشتر دوست دارد در حوزه ساخت بازی‌های ویدیویی که کار مورد علاقه‌اش است فعالیت کند و یک بازی بسکتبال محور به قول خودش «خفن‌تر» از بسکتبال واقعی بسازد. پدرش با این رویای او مخالفتی ندارد اما آن را یک هدف جانبی در کنار بازی واقعی در زمین بسکتبال می‌داند.

مخالفت لبران جیمز با یک هوش مصنوعی به نام وارنر ۳۰۰۰ در استودیو برادران وارنر، این کامپیوتر را مجاب می‌کند تا او و پسرش را وارد سیستم خودش کند و کاری کند که پسر لبران به سمت او کشیده شود و سپس لبران را به یک بازی بسکتبال دعوت می‌کند تا برنده بتواند حرف خودش را به کرسی بنشاند. لبران جیمز در این مسیر هیچ همبازی جز کاراکترهای دنیای لونی تونز وارنر ندارد و مجبور است با باگزبانی و دوستانش این مسیر را طی کند.

اگر قسمت اول Space Jam در مورد خودساختگی و هموار کردن مسیر زندگی شخصی بود، قسمت دوم کاملا به یک رابطه پدر و پسری می‌پردازد. در قسمت نخست مایکل جردن را می‌دیدیم که خودش را گم کرده و نمی‌داند باید چه‌کار کند و ارتباطش با دنیای دیوانه‌وار لونی تونز کاری کرد که او بتواند دوباره خود و استعدادش را پیدا کند. قسمت دوم اما قهرمان داستان همچنان یک نابغه بسکتبال است و استعداد ذاتی زیادی دارد، مشکل او غرور و درک نکردن اطرافیانش است و قرار است رابطه پدر و پسری خودش را ترمیم کند.

متاسفانه رابطه بین پدر و پسر اصلا درست از آب در نیامده، ما کمترین حس را نسبت به این دو نفر داریم و در واقع برایمان چندان مهم نیست که چه اتفاقی قرار است بین آنها رخ بدهد. بازی بسیار بد لبران جیمز در قامت یک هنرپیشه و پسر او در این عدم ارتباط با این دو کاراکتر بی‌تاثیر نیست. به جرات می‌توان گفت که کاراکترهای کارتونی فیلم مانند دافی داک و لونی تونز بازی به مراتب قوی‌تری از خودشان نشان می‌دهند تا آقای جیمز!

اما Space Jam 2 در بحث زمانبندی هم مشکل دارد؛ ما مدت طولانی را شاهد حضور لبران جیمز به عنوان یک کاراکتر انیمیشن دو بعدی می‌گذرانیم که این مدت زمان طولانی سکته بدی به کلیت فیلم وارد می‌کند. در واقع یک سوم میانی فیلم که متعلق به حضور لبران جیمز در دنیای لونی تونزها به شکل دو بعدی است، بدترین لحظات فیلم به شمار می‌رود و مسیر فیلمنامه بسیار کودکانه می‌شود. این عدم بالانس بین سکانس‌های متعلق به کودکان و سکانس‌های متعلق به جوان‌هایی که ۲۵ سال پیش با قسمت نخست فیلم بزرگ شدند و حالا با فرزندانشان به پای آن نشستند، ریتم فیلم را به کلی به هم می‌زند.

خوشبختانه شروع خوب فیلم ;i با بخش میانی ضعیف آن آلوده می‌شود، دوباره به یک بخش پایانی درخشان منتهی می‌شود. آغاز بازی بسکتبال بین دو گروه خیر و شر فیلم واقعا هیجان انگیز است و جلوه‌های ویژه در اینجا کاری کارستان انجام داده است. ما شاهد یکی از هیجان انگیزترین بازی‌های بسکتبال هستیم که در آن قواعد کلا دگرگون شدند و کاراکترها نیز بسیار دوست داشتنی هستند. سه بعدی کردن کاراکترهایی چون باگزبانی و دافی داک و دیگر اعضای دیوانه دنیای لونی تونز کاری بسی ریسک پذیر بوده که به یمن تکنولوژی قدرتمند به زیبایی هرچه‌ تمام‌تر صورت گرفته است. تماشای این کاراکترها که ده‌ها سال به صورت دو بعدی مهمان ما بودند در قامت شخصیت‌هایی سه بعدی کاملا باورپذیر و دوست داشتنی از آب درآمده و نمی‌توان گلایه‌ای به طراحان هنری و فنی در بخش جلوه‌های ویژه فیلم داشت.

چهل و پنج دقیقه پایانی فیلم که مختص به بازی بسکتبال جنون آمیز دو تیم است سرگرم کننده و اکشن از آب در آمده و شخصا تصور می‌کنم اگر تنها با این بخش روبرو بودیم به مراتب با اثر راضی‌کننده‌تری مواجه بودیم.

نکته جالب در بخش مسابقه اینست که برادران وارنر برای Space Jam 2 تقریبا سنگ تمام گذاشته و از کلیه قهرمان‌ها و کاراکترهایی که می‌‌شناسید استفاده کرده و به جرات می‌توان گفت تعداد ایستراگ‌ها در فیلم به شدت زیاد است. دور تا دور زمین کاراکترهایی وجود دارند که همگی آنها در فیلم‌های مشهوری حضور داشتند و احتمالا پس از مدتی شروع می‌کنید به Pause کردن فیلم تا با دیدن تماشاگران، بتوانید این کاراکترهای مشهور را شناسایی کنید. از دلقک فیلم ترسناک IT گرفته تا شخصیت «ماسک» و NUN از دنیای کانجورینگ و حتی کاراکترهای سریال بازی تاج و تخت گرفته تا بتمن و جوکر و حتی کینگ کونک و «غول آهنی» همه و همه در بین تماشاگران حضور دارند.

لایواکشن-انیمیشن Space Jam 2 می‌تواند حس نوستالژیک بینندگان ۲۵ سال پیش را شکوفا کند و نسل جدید را هم با خود همراه می‌سازد اما توانایی ایجاد بالانسی متوازن برای سرگرم کردن هر دو قشر را ندارد به طوری که احتمالا در برخی لحظات بزرگترها به فیلم توجهی نمی‌کنند و در برخی سکانس‌ها کوچکتر‌ها مشغول کار دیگری می‌شوند. فیلمنامه با اینکه دست روی موضوع حساسی گذاشته اما نتوانسته یک رابطه خانوادگی را نشان دهد و عملا در این بخش لنگ می‌زند. عدم حضور بسکتبالیست‌های مشهور دیگر و همچنین بازی بد بازیگران نیز به این نقاط ضعف اضافه می‌شود اما از آنسو کاراکترهای بسیار دوست داشتنی لونی تونز به تنهایی می‌توانند این ضعف‌ها را جبران کنند. اگر از عاشقان و همراهان این دیوانگان باشید بی‌شک از حضورشان و کارهایی که می‌کنند ذوق زده خواهید شد هرچند در این بخش هم تمرکز روی برخی شخصیت‌های دوست داشتنی مانند سیلوستر یا Taz بسیار کم شده است با این وجود تماشای سکانس‌هایی مانند رپ خواندن پورکی واقعا بامزه است!

احتمالا اگر در بین سایت‌های نقد فیلم و سریال بچرخید با امتیازات بسیار پایین فیلم Space Jam 2 روبرو شوید و این برایتان سوال شود که چرا امتیاز آن در این حد پایین است. این درست که Space Jam 2 نقاط ضعف زیادی دارد و نسبت به نسخه اول یک پسرفت اساسی به حساب می‌آید (حتی پس از ۲۵ سال، قسمت اول جذاب‌تر است!) اما لیاقت نمره‌های ۳ و ۴ که در سایت‌ها به آن داده شده را هم ندارد. علت این تنفر چیست؟

لبران جیمز با اینکه یکی از ستارگان NBA به شمار می‌رود اما همانقدر که طرفدار دارد، هیترهایی هم دارد! این هیترها تعدادشان در آمریکا (مهد NBA) کم نیست و بر اساس برخی آمارها در بیش از ۲۰ ایالت، لبران جیمز منفورترین بازیکن بسکتبال است. انتخاب او به عنوان سکاندار اصلی فیلم چندان هوشمندانه نبوده چرا که او برعکس مایکل جردن که در فیلم اول حضور داشت، آن محبوبیت همگانی و مردمی را ندارد و یک «اسطوره» به شمار نمی‌رود.

همچنین ناگفته نماند ساخت Space Jam 2 بسیار دیر صورت گرفته و اگر ده سال پیش این اتفاق با حضور دیگر بازیکنان رخ می‌داد احتمال موفقیت آن به مراتب بیشتر بود. هرچند در سال ۲۰۱۰ مایکل جردن به بازی در قسمت دوم جواب رد داد و شاید بتوان جردن را مقصر ندیدن یک دنباله قدرتمند دانست! اما شخصا باور دارم که تیم سازنده باید در همان سالها با کوبی برایانت فقید وارد مذاکره می‌شدند و شاید اکران این فیلم پیش از مرگ ناگهانی او، کاری به مراتب درخشان‌تر از آب در می‌آمد چرا که برایانت آن محبوبیت همگانی را داشت.

اگر تصور می‌کنید که برای تماشای قسمت دوم باید حتما نسخه ۲۵ سال را دیده باشید، تصور اشتباهی دارید. دیدن نسخه ۲۵ سال پیش می‌تواند چند شوخی کوتاه در خلال فیلم را برایتان بامزه‌تر کند. البته اساسا اگر قسمت اول را ببینید با یک اثر به مراتب بهتر روبرو هستید و خوشبختانه استودیو سازنده فیلم یعنی برادران وارنر چندی پیش با کمک کاراکترهای محبوب گروه Teen Titans این فرصت را فراهم کرده تا قسمت اول را مرور کنید. انیمیشن Teen Titans Go See Space Jam در واقع خلاصه‌ای از قسمت نخست است که در آن کاراکترهای تین تایتانز نیز اظهار نظرات بامزه‌ای می‌کنند تا تماشای اثر برای کسانی که قبلا هم این لایواکشن کلاسیک را دیدند، چیزهای جدید و بامزه‌ای داشته باشد. می‌توانید با تماشای این اثر نقبی به گذشته بزنید و اثر کلاسیک و جذاب را ببینید و سپس به سراغ قسمت جدید بیاید.